Acil Durum Asansörü Nedir?
ACİL DURUM ASANSÖRÜ NEDİR?
Acil Durum Asansörü; bir yapı içinde yangına müdahale ekiplerinin ve bunların kullandıkları ekipmanın üst ve alt katlara makul bir emniyet tedbiri dâhilinde hızlı bir şekilde taşınmasını sağlamak, gerekli kurtarma işlemlerini yapmak ve aynı zamanda engelli insanları tahliye edilebilmek üzere tesis edilen asansördür.
Asansör, binada bulunanlar tarafından da kullanılabilir, ancak bir yangın veya acil durumda, asansörün kontrolü acil durum ekiplerine geçer.
Acil Durum Asansörü Özellikleri Nelerdir?
Asansör Yangın Yönetmeliği;
MADDE 62- (1) Asansör sistemleri, 15/2/2003 tarihli ve 25021 sayılı Resmî Gazetede ve 31/1/2007 tarihli ve 26420 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Asansör Yönetmeliğine (95/16/AT) uygun olarak imal ve tesis edilir.
(2) Asansör kuyusu ve makina dairesi, yangına en az 60 dakika dayanıklı ve yanıcı olmayan malzemeden yapılır.
(3) Aynı kuyu içinde 3’den fazla asansör kabini düzenlenemez. 4 asansör kabini düzenlendiği takdirde, ikişerli gruplar hâlinde araları yangına 60 dakika dayanıklı bir malzeme ile ayırılır.
(4) Asansör kuyusunda en az 0.1 m2 olmak üzere kuyu alanının 0.025 katı kadar bir havalandırma ve dumandan arındırma bacası bulundurulur veya kuyular basınçlandırılır. Aynı anda bodrum katlara da hizmet veren asansörlere, bodrum katlarda korunmuş bir koridordan veya bir yangın güvenlik holünden ulaşılması gerekir. Asansörlerin kapıları, koridor, hol ve benzeri alanlar dışında doğrudan kullanım alanlarına açılamaz.
(5) Yüksek binalarda ve topluma açık yapılarda kullanılan asansörlerin aşağıda belirtilen esaslara uygun olması gerekir:
a) Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönecek ve kapıları açık bekleyecek özellikte olması gerekir. Ancak, asansörlerin gerektiğinde yetkililer tarafından kullanılabilecek elektrikli sisteme sahip olması da gerekir.
b) Asansörlerin, yangın uyarısı alındığında, kat ve koridor çağrılarını kabul etmemesi gerekir.
c) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde bulunan yüksek binalarda, deprem sensöründen uyarı alarak asansörlerin deprem sırasında durabileceği en yakın kata gidip, kapılarını açıp, hareket etmeyecek tertibat ve programa sahip olması gerekir.
(6) Asansör kapısı, yangın merdiven yuvasına açılamaz.
(7) Asansör kapılarının yangına karşı en az 30 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması, yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek binalarda yangına karşı en az 60 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir.
Kabin Özellikleri
•Acil durum asansörünün kabin alanının en az 1.8 m² , taşıma kapasitesinin en az 750 kg olması gerekmektedir.
• Acil durum asansöründe binaya müdahale eden ekiplerin veya yolcuların mahsur kalmasına karşı kabin üstünde bir imdat geçiş kapısı bulunmalıdır. Bu kapının ebatları minimum 0,5 metre x 0,7 metre olmalıdır.
•Kabin içerisinde imdat geçiş kapısına erişim sabit donatım veya aydınlatma cihazları ile engellenmemelidir.
•Asma tavan mevcutsa, bu tavan özel bir alet kullanılmadan, kolaylıkla açılabilmeli ve yerinden çıkarılabilmelidir. Tavanın sökülmesi için açma nokta/noktaları kabin içerisinde açıkça belirtilmelidir.
Kapı Özellikleri
• Acil Durum Asansörlerinde kat ve kabin kapıları yangına karşı en az 60 dakika dayanıklı olmalıdır.
• Kapılarda duman sızdırmaz özelliği bulunması gerekmektedir.
• Kapıların ölçüleri minimum 900 x 2000 mm olmalıdır.
Kumanda Sistemi Özellikleri
• Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönecek ve kapıları açık bekleyecek özellikte olması gerekir. • Kumanda sistemi aynı zamanda yangın sinyalini aldıktan sonra kat çağrılarını iptal edecek ve asla yeni çağrı almayacak şekilde olmalıdır.
• Acil durum ekiplerinin asansörü kontrol etmesini sağlayacak bir acil durum anahtarı olmalıdır. Bu anahtar yangın söndürme hizmeti seviyesi olarak kullanılması amaçlanan girişte bulunmalıdır
• Acil Durum Asansörü anahtarı imdat kilit açma üçgeni vasıtasıyla çalıştırılmalıdır. Anahtarın çalışma konumları, iki konumda kararlı olacak şekilde olmalı ve ‘1’ ve ‘0’ ile işaretlenmelidir. ‘1’ konumunda itfaiyeci hizmeti başlatılmalıdır.
Makine Dairesi Özellikleri
• Makine dairesi duvarları yangına 60 dakika dayanıklı ve yanıcı olmayan malzemelerden yapılmalıdır.
• Makine dairesinde yer alan elektrik teçhizatları ve kablolarda yangına karşı 60 dakika dayanıklı olmalıdır.
• Acil Durum Asansörünün makine dairesi ayrı olmalıdır. Eğer ayrı değilse yangına 60 dakika dayanıklı bir malzeme ile makine daireleri ayrılmalıdır.
Muhtemel yangın ve acil durumlarda kullanılmak üzere insanların can ve mal güvenliğini sağlamak açısından yangın algılama sistemlerinin kullanılması ve tesis edilmesi faydalı olacaktır.